Mỗi hạt cà phê khi được rang đúng cách có thể hé lộ một thế giới hương vị phong phú và độc đáo. Tiêu đề 'Các cấp độ rang cà phê: Bí quyết để có hương vị hoàn hảo' là lời mời gọi tới những người yêu cà phê khám phá sự kỳ diệu của quá trình rang và khẳng định về tầm quan trọng của việc rang cà phê.
Hãy cùng HQJ Coffee School nhau tìm hiểu về cách mà nhiệt độ và thời gian rang ảnh hưởng như thế nào đến hương vị cà phê, cũng như hướng dẫn cụ thể về cách lựa chọn cấp độ rang phù hợp với phong cách và sở thích của mỗi người. Bằng việc hiểu rõ từng cấp độ rang, từ Light Roast đến Dark Roast, bạn không chỉ tìm ra được hương vị cà phê yêu thích, mà còn có thể thưởng thức trọn vẹn từng giọt cà phê với hương vị hoàn hảo.
1. Lý thuyết phân loại cà phê rang
Trước khi trải qua quá trình rang, hạt cà phê có hình thù thô và hương “cỏ tươi” và gần như không có mùi vị đặc trưng nào của cà phê. Có thể coi rằng, “cà phê” thực sự chỉ xuất hiện sau khi hạt được rang, bởi quá trình này chính là bước chuyển mình quan trọng, biến các đặc tính hương vị tiềm ẩn trong mỗi hạt thành những hương vị cụ thể mà ta thưởng thức trong từng tách cà phê.
Quá trình rang cà phê diễn ra với nhiều biến đổi đáng kể. Ngoài việc thay đổi màu sắc, hạt cà phê còn trải qua sự trương nở về cấu trúc, giảm khối lượng, và biến đổi hương vị. Tuy nhiên, phương pháp thông dụng nhất để theo dõi sự biến đổi này chính là quan sát màu sắc của hạt. Khi hấp thụ nhiệt, hạt cà phê chuyển dần màu từ xanh sang vàng, sau đó là nâu, nâu đậm và cuối cùng chuyển sang màu đen. Cùng với sự thay đổi màu sắc, các loại dầu tự nhiên bắt đầu xuất hiện trên bề mặt hạt ở nhiệt độ cao, tạo nên vẻ ngoài đặc trưng dễ dàng nhận biết.
Ta chia ra 4 cấp độ phổ biến nhất hiện nay trong quá trình rang cà phê như sau:
Light Roast - Cấp độ rang nhẹ
Medium Roast - Cấp độ rang trung bình
Medium Dark Roast - Cấp độ rang trung bình đậm
Dark Roast - Cấp độ rang đậm
2. Light Roast - Cấp độ rang nhẹ
Light Roast (Cà phê rang nhẹ), còn được biết đến với những tên gọi như Cinnamon, New England, hoặc American, là một trong những cấp độ rang đặc biệt trong quá trình sản xuất cà phê. Loại cà phê này được lấy ra khỏi lò rang ngay sau khi giai đoạn "crack" đầu tiên xuất hiện, tức là khi hạt cà phê bắt đầu phát ra tiếng nổ nhẹ. Điều này thường xảy ra ở nhiệt độ khoảng từ 195 độ C đến 205 độ C.
Ở cấp độ rang nhẹ, hạt cà phê vẫn giữ được tính acid cao và thể chất nhẹ. Hương vị của chúng chưa hình thành hoàn toàn rõ ràng nhưng lại rất phong phú và đa dạng. Cà phê rang nhẹ thường mang những hương vị tinh tế của hoa quả hay đậu, nghiêng về vị chua, ngọt và ít có vị đắng. Đây là dấu hiệu cho thấy sự giữ gìn những đặc tính nguyên bản của hạt cà phê, chưa bị biến đổi quá mức bởi quá trình rang.
Cấp độ rang cà phê Light Roast được thế giới ưa chuộng bởi nó thể hiện được nhiều sắc thái hương vị tinh tế. Các loại cà phê như Ethiopia, Kenya, Hawaii và Jamaica thường được rang light roast để các đặc tính đặc trưng của chúng được toả sáng.
3. Medium Roast - Cấp độ rang trung bình
Rang trung bình đánh dấu giai đoạn nằm giữa hai giai đoạn “crack” của quá trình rang cà phê. Theo phân loại của Scott Rao năm 2008, nếu hạt cà phê được lấy ra ngay trước khi tiếng nổ thứ hai xuất hiện. Ở cấp độ này, bề mặt hạt cà phê có vẻ ngoài bóng dầu.
Ở cấp độ rang trung bình này, quá trình caramel hóa đường bắt đầu diễn ra mạnh mẽ, dẫn đến sự giảm dần của tính acid. Điều này tạo nên sự cân bằng hoàn hảo giữa độ chua, ngọt và đắng của cà phê. Tính body của cà phê ở mức độ vừa phải, cung cấp một trải nghiệm hương vị đặc trưng với những ghi chú của trái cây chín hoặc chocolate, tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt cho người thưởng thức.
Hầu hết các loại cà phê đều có hương vị tích cực ở cấp độ rang Medium roast. Sau đó, bạn có thể thử nghiệm rang với mức nhẹ hơn và đậm hơn để phục vụ mục đích nghiên cứu và đánh giá để tìm ra cấp độ rang phù hợp. Đối với những người làm trong ngành cà phê, HQJ luôn khuyến khích sáng tạo và thử nghiệm. Như vậy bạn mới có thể tìm ra chính xác điểm rang hoàn hảo cho từng loại hạt cà phê.
4. Medium Dark Roast - Cấp độ rang trung bình đậm
Ở cấp độ rang Medium Dark Roast (Cấp độ rang trung bình đậm), hạt cà phê bắt đầu trải qua tiếng nổ lần thứ hai và quá trình đổ dầu xảy ra ở nhiệt độ từ 205 độ C đến 232 độ C. Cà phê được rang trong giai đoạn này thường có hương vị đặc trưng với vị đắng nổi bật, cấu trúc body dày dặn và đậm đà. Độ chua và ngọt của cà phê giảm đi đáng kể, thay vào đó là vị cay và hương caramel nồng nàn.
Quá trình rang ở cấp độ này tạo ra những hạt cà phê mạnh mẽ với hương vị phức hợp, phù hợp với những người ưa chuộng cà phê có tính chất đậm và sâu lắng.
5. Dark Roast - Cấp độ rang đậm
Trong giai đoạn Dark Roast, hạt cà phê được rang ở nhiệt độ từ 230 độ C đến 240 độ C và quá trình bắt đầu khi tiếng nổ thứ hai (crack lần thứ hai) xuất hiện, kéo dài từ 30 đến 60 giây sau đó. Tại cấp độ rang này, lượng dầu trên bề mặt hạt cà phê tăng lên đáng kể, thể chất của hạt giảm đi, và màu sắc chuyển dần sang đen. Khi giai đoạn caramel hóa kết thúc, hạt cà phê bắt đầu chuyển sang trạng thái khét cháy.
Với mức độ rang này, ly cà phê sẽ có độ đắng cao, đặc trưng bởi hương vị khói, carbon hoặc thuốc lá. Độ ngọt và chua của cà phê gần như mất hẳn, trong khi đó tính body của cà phê trở nên dày dặn và đậm đà hơn. Độ rang này thường không được ưa chuộng cho hạt Arabica mà chủ yếu dành cho hạt Robusta, thường được sử dụng để pha cà phê phin.
Tham khảo khóa học SCA Roasting của HQJ Coffee School để tìm hiểu sâu hơn nhé!
6. HQJ - Coffee School - Cơ sở đào tạo hàng đầu của SCA đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam
HQJ Coffee School hi vọng rằng thông qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan về cách rang cà phê chuẩn và tại sao nó quan trọng đối với trải nghiệm cà phê của bạn.
Một trong những điểm mạnh của HQJ Coffee School là đơn vị duy nhất tại Việt Nam cấp chứng chỉ SCA (Specialty Coffee Association) và chứng chỉ Q Grader. Những chứng chỉ này không chỉ giúp bạn phát triển sự nghiệp trong ngành cà phê mà còn là bước đệm quan trọng trên con đường trở thành một chuyên gia cà phê hoặc Barista Career hàng đầu.
HQJ Coffee School luôn cam kết cung cấp kiến thức và kỹ năng chất lượng cao trong lĩnh vực cà phê, để giúp bạn hiểu rõ hơn về cà phê và biến nó thành một nghệ thuật pha chế tuyệt vời. Hãy tham gia khóa học tại HQJ Coffee School để khám phá thêm về thế giới hấp dẫn của cà phê.
Comments